Πνευμονική υπέρταση

Η πνευμονική υπέρταση είναι μια σχετικά σπάνια πάθηση και ορίζεται ως η αύξηση της πίεσης του αίματος μέσα στις αρτηρίες των πνευμόνων, η οποία  δεν έχει καμία σχέση με την αρτηριακή υπέρταση, καθώς αυτή αφορά μόνο το υπόλοιπο σώμα.

Στην περίπτωση της πνευμονικής υπέρτασης, το αίμα που ρέει διαμέσου των πνευμονικών αρτηριών περιορίζεται  και έτσι η δεξιά πλευρά της καρδιάς λειτουργεί με αυξημένη πίεση, έτσι ώστε να μπορέσει να σπρώξει το αίμα προς τους πνεύμονες. Η μέση πίεση των πνευμονικών αρτηριών είναι τα 15 mmHg.

Σε περίπτωση που η πίεση της πνευμονικής αρτηρίας ξεπερνά τα 25 mmHg σε κατάσταση ηρεμίας, τότε μιλάμε για πνευμονική υπέρταση. Αυτή η αύξηση της πίεσης στις αρτηρίες του πνεύμονα, οδηγεί σε αυξημένη πίεση και στη δεξιά κοιλία της καρδιάς, σε ανεπάρκεια των βαλβίδων και καρδιακή ανεπάρκεια. Μια μορφή της πνευμονικής υπέρτασης, η πρωτοπαθής ή αλλιώς ιδιοπαθής πνευμονική υπέρταση, θεωρείται εξαιρετικά σπάνια, με άγνωστη αιτιολογία.

Ποια είναι τα αίτια που δημιουργούν την πνευμονική υπέρταση;

Τα αίτια που δημιουργούν πνευμονική υπέρταση είναι πολλά και διάφορα, με πιο συνηθισμένα τα παρακάτω:

1. Χρόνιες παθήσεις της καρδιάς, οι οποίες προκαλούν αύξηση της πίεσης της αριστερής κοιλίας της καρδιάς. Οι παθήσεις αυτές μεταδίδονται μέχρι τις αρτηρίες των πνευμόνων και έτσι δημιουργείται η πνευμονική υπέρταση καρδιακής προέλευσης. Τέτοιες καρδιακές παθήσεις είναι η καρδιακή ανεπάρκεια, η στένωση και η ανεπάρκεια της μιτροειδούς βαλβίδας.
2. Διάφορες συγγενείς καρδιοπάθειες, όπως σε μεγάλη βλάβη της μεσοκοιλιακής επικοινωνίας και του ανοικτού βοτάλειου πόρου.
3. Χρόνιες παθήσεις των πνευμόνων, όπως η ίνωση του πνεύμονα.
4. Οι παθήσεις του συνδετικού ιστού, όπως ο ερυθηματώδης λύκος και το σκληρόδερμα.
5. Η χρόνια θρομβοεμβολική νόσος. Οι θρόμβοι που δημιουργούνται μέσα στις φλέβες, μπορεί όταν αποκολληθούν να δημιουργήσουν έμβολα. Αυτά τα έμβολα κυκλοφορούν στο αίμα και φτάνουν μέχρι και τις μικρές αρτηρίες των πνευμόνων, τις φράζουν και τις καταστρέφουν. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση της πίεσης του αίματος μέσα στις αρτηρίες των πνευμόνων, δηλαδή την πνευμονική υπέρταση.
6. Διάφορες διαταραχές του ύπνου, όπως η υπνική άπνοια
7. Η χρόνια ηπατική νόσος
8. Η δρεπανοκυτταρική αναιμία
9. Παρενέργεια ουσιών, όπως τα ανορεξιογόνα φάρμακα κατά της παχυσαρκίας

Υπάρχει και η ιδιοπαθής πνευμονική υπέρταση όπου δεν αποδίδεται σε κάποια από τις παραπάνω αιτίες κι εμφανίζεται σε μικρή ηλικία.

Ποια συμπτώματα παρουσιάζει η πνευμονική υπέρταση;

Συνήθως η πνευμονική υπέρταση, στα αρχικά της στάδια, δεν παρουσιάζει συμπτώματα. Σε περίπτωση που εμφανιστούν συμπτώματα, αυτά είναι :

1. Η δύσπνοια κατά την άσκηση αρχικά και ύστερα και σε κατάσταση ηρεμίας
2. Η κόπωση
3. Ο πόνος στο στήθος
4. Η ζάλη
5. Η λιποθυμία
6. Ο επίμονος βήχας και η βραχνάδα στη φωνή
7. Το οίδημα στους αστραγάλους, τα πόδια και την κοιλιά
8. Το αίσθημα παλμών
9. Η μειωμένη ικανότητα για άσκηση

Πώς διαγιγνώσκεται η πνευμονική υπέρταση;

Η πνευμονική υπέρταση διαγιγνώσκεται σχετικά δύσκολα και αργά, καθώς οι περισσότεροι ασθενείς δεν παρουσιάζουν αρχικά κανένα σύμπτωμα. Η πνευμονική υπέρταση παρουσιάζεται συνήθως σε άτομα άνω των 50 ετών και οι γιατροί βασίζονται για τη διάγνωσή της στην ανάλυση συμπτωμάτων (όταν αυτά υπάρχουν) και σε παράγοντες, όπως αυτός της ηλικίας και της τρέχουσας κατάστασης της υγείας του ασθενούς.

Τι θεραπευτικές επιλογές υπάρχουν για την αντιμετώπιση της πνευμονικής υπέρτασης;

Οι θεραπευτικές επιλογές που έχουν οι ασθενείς με πνευμονική υπέρταση είναι αρκετές και διαφέρουν αναλόγως την αιτία που την έχουν προκαλέσει. Η έγκαιρη διάγνωση και η άμεση έναρξη της θεραπευτικής αγωγής βελτιώνουν την ποιότητα ζωής του ασθενούς και την εξέλιξη της νόσου, καθώς αυξάνουν και το προσδόκιμο ζωής τους.

Στην πρωτοπαθή ή ιδιοπαθή πνευμονική υπέρταση, υπάρχουν εξειδικευμένα φάρμακα που χορηγούνται για τη βελτίωση τόσο του προσδόκιμου ζωής όσο και της συμπτωματολογίας. Στη δευτεροπαθή πνευμονική υπέρταση αρχικά η φαρμακευτική αγωγή ποικίλλει από την χορήγηση αντιπηκτικών, διουρητικών μέχρι τη χορήγηση ανταγωνιστών ασβεστίου.

Υπάρχουν και διάφορες χειρουργικές τεχνικές που είναι ιδιαίτερα εξειδικευμένες κι απευθύνονται μόνο σε ορισμένες κατηγορίες πνευμονικής υπέρτασης.